Problemy z włosami, takie jak wypadanie, przedwczesne siwienie, utrata blasku czy nadmierna łamliwość, mogą wynikać z uszkodzeń mechanicznych i nieprawidłowej pielęgnacji, jak również być sygnałem pogorszenia stanu zdrowia. Przyczyną nierzadko okazują się niedobory witamin i minerałów, zaburzenia hormonalne czy rozwijające się stany chorobowe. Aby wskazać źródło problemów i wdrożyć odpowiednie leczenie, często konieczne jest przeprowadzenie badań laboratoryjnych.
Dlaczego włosy stają się słabe i wypadają?
Warto mieć świadomość, że na kondycję włosów wpływa bardzo wiele czynników – od genetyki po styl życia. Często pogorszenie ich wyglądu wynika z przewlekłego stresu, niezdrowej diety czy stosowania nieodpowiednich kosmetyków. Ogromne znaczenie mają także hormony. Wzmożone wypadanie, nadmierne przetłuszczanie czy osłabienie mogą towarzyszyć zmianom związanym z okresem dojrzewania lub menopauzy, a także być objawami chorób tarczycy. Mogą również wynikać z braków substancji odżywczych i niedożywienia organizmu.
Diagnostyka laboratoryjna to bardzo ważny etap, który pozwala na ocenę stanu organizmu i wykrycie ewentualnych nieprawidłowości. Wykonanie odpowiednich testów może dostarczyć istotnych informacji. W przypadku zaobserwowania problemów z włosami warto w pierwszej kolejności rozważyć wizytę u trychologa. Specjalista przeprowadzi wywiad i pomoże w dobraniu właściwych badań.
Ogólny przegląd organizmu
Poszukiwanie przyczyny osłabienia i przerzedzenia włosów warto zacząć od wykonania podstawowych badań, które umożliwią wstępną ocenę kondycji organizmu. Jednym z takich badań jest morfologia. Jej celem jest sprawdzenie stanu komórek krwi pod względem ilościowym oraz jakościowym. Pozwala wykryć różnego rodzaju choroby, stany zapalne, infekcje, alergie, anemię i wiele innych problemów. Wyniki morfologii tworzą swego rodzaju fundamenty pod dalszą diagnostykę, jednocześnie wskazując kierunek, w jakim warto podążyć.
Stany zapalne w organizmie, szczególnie te przewlekłe, mogą negatywnie wpływać na zdrowie włosów. Nawet wtedy, gdy nie pojawiają się żadne wyraźne, ostre objawy. Warto zatem sprawdzić kilka wskaźników, które mogą pomóc w potwierdzeniu lub wykluczeniu jego obecności. Istotne badania to CRP i OB. Podwyższony poziom białka C-reaktywnego wskazuje na aktywny stan zapalny w organizmie, jego określenie jest szczególnie istotne, gdy wraz z wypadaniem włosów pojawia się ogólne osłabienie i zmęczenie. Z kolei w przypadku OB, zarówno zbyt wysoki, jak i zbyt niski wynik, jest sygnałem, że dzieje się coś niepokojącego.
Poziom hormonów płciowych a stan włosów
Jedną z najczęstszych przyczyn problemów z włosami są zaburzenia hormonalne. Hormony, takie jak testosteron, estrogeny, progesteron czy kortyzol, mają bezpośredni wpływ na stan skóry oraz włosów. Nadmiar testosteronu w organizmie może prowadzić do łysienia androgenowego. Dolegliwość najczęściej dotyczy mężczyzn, jednak zdarza się, że dotyka także kobiety. Osłabienie struktury włosów może być związane również z niskim poziomem estrogenów i progesteronu. Są to hormony niezwykle ważne dla kobiecego układu rozrodczego, ale oddziałują na cały organizm. Ich wpływ na kondycję włosa jest bardzo duży.
W przypadku podejrzenia zaburzeń hormonalnych najczęściej bada się:
- testosteron i dihydrotestosteron (DHT) – badanie bywa zlecane zarówno przy intensywnym wypadaniu włosów, jak i przy nadmiernym owłosieniu na całym ciele; powinno być wykonane o odpowiedniej porze dnia i w określonym dniu cyklu miesięcznego,
- estrogeny i progesteron – stężenie tych hormonów warto kontrolować zwłaszcza u kobiet w wieku okołomenopauzalnym,
- kortyzol – nie jest hormonem płciowym, jednak stres to jeden z istotnych czynników pogarszających stan włosów, jego podwyższony poziom nierzadko prowadzi do osłabienia i nadmiernego wypadania.
Badania pod kątem chorób tarczycy
Zaburzenia pracy tarczycy to kolejna częsta przyczyna osłabienia włosów. Nadmierne wypadanie jest częstym objawem nadczynności oraz niedoczynności. Tarczyca odpowiada między innymi za metabolizm komórkowy, więc wszelkie nieprawidłowości w jej funkcjonowaniu mają wpływ na kondycję włosów, a także skóry i paznokci. Pracę tego organu w większości przypadków można regulować za pomocą leków i zdrowego trybu życia. Aby zdiagnozować choroby tarczycy, najczęściej wykonuje się badania:
- TSH – to hormon tyreotropowy, jest podstawowym wskaźnikiem pracy organu; wysokie wartości zazwyczaj wskazują na niedoczynność tarczycy, z kolei niskie na nadczynność,
- FT3 i FT4 – to wolne hormony tarczycy, pozwalają na precyzyjną ocenę jej aktywności, niskie poziomy tych hormonów powodują ogólne osłabienie, pogorszenie funkcji kognitywnych i wzmożone wypadanie włosów,
- przeciwciała anty-TPO i anty-TG – pomagają w potwierdzeniu lub wykluczeniu chorób autoimmunologicznych, takich jak Hashimoto.
Podejrzewając u siebie zaburzenia pracy tarczycy, warto rozważyć wizytę u endokrynologa. To specjalista zajmujący się diagnozowaniem oraz leczeniem chorób gruczołów dokrewnych. Do takich gruczołów należy tarczyca.
Jakie witaminy w organizmie warto zbadać?
Problemy z włosami mogą wynikać z nieprawidłowych poziomów substancji odżywczych w organizmie. W naszej szerokości geograficznej bardzo powszechny jest niedobór witaminy D3. Występuje szczególnie często w okresie zimowym, gdy ekspozycja na słońce jest ograniczona. Witamina D3 odgrywa istotną rolę w regulowaniu cyklu wzrostu włosa, a deficyt może objawiać się nasilonym wypadaniem. Badania laboratoryjne są najprostszym sposobem na oznaczenie jej stężenia w organizmie. Pomagają również w dopasowaniu odpowiedniej suplementacji.
Czytaj dalej: Witaminy na włosy – odkryj moc witamin wzmacniających i przeciw wypadaniu włosów
Na kondycję włosów wpływa także witamina B12. Jej niedobór może skutkować wypadaniem, nasilonym przetłuszczaniem, a nawet przedwczesnym siwieniem. Oznaczanie poziomu tej witaminy jest wskazane między innymi w przypadku podejrzenia anemii. Badanie często zleca się osobom na diecie wegańskiej lub wegetariańskiej, z uwagi na to, że głównym źródłem B12 są produkty odzwierzęce. Istotną witaminą jest również B9, czyli kwas foliowy. Niedobór może prowadzić do osłabienia całego organizmu.
Pierwiastki najważniejsze dla włosów
Dla naszych organizmów ważne są nie tylko witaminy, ale też minerały. Niektóre z nich biorą udział w transportowaniu tlenu do komórek, inne uczestniczą w budowaniu aminokwasów, a jeszcze inne regulują przebieg procesów metabolicznych. Jakie pierwiastki warto zbadać?
- Żelazo – w przypadku jego niedoboru włosy zaczynają przedwcześnie przechodzić z fazy aktywnego wzrostu do fazy spoczynku i obumierania, w efekcie następuje ich znaczne przerzedzenie; wraz z żelazem warto zbadać ferrytynę, czyli białko magazynujące ten pierwiastek w organizmie.
- Cynk – wpływa na procesy regeneracyjne w komórkach, jego niedobór może skutkować osłabieniem i wypadaniem włosów, a także utrudnionym gojeniem się ran.
- Magnez i inne elektrolity – są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu.
Decyzję o wykonaniu konkretnych badań laboratoryjnych warto podjąć w porozumieniu z lekarzem. Wyniki także należy skonsultować ze specjalistą. Wiele badań nie powinno być analizowane indywidualnie, a w odniesieniu do pozostałych parametrów.
Badania skóry głowy
Zdarza się, że problemy z włosami są związane z chorobami skalpu. Diagnostyka dermatologiczna może stanowić cenne uzupełnienie dla badań laboratoryjnych i pomóc w wykryciu różnych schorzeń, takich jak łupież czy łojotokowe zapalenie skóry. Jednym z zalecanych badań jest trichogram. Przeprowadza się go w przypadku łysienia i wzmożonego wypadania włosów. Polega na mikroskopowej ocenie cebulek, która pozwala na określenie fazy wzrostu i zidentyfikowanie przyczyn dolegliwości.
Czytaj dalej: Jak wygląda badanie włosów i skóry głowy?
W przypadku podejrzenia infekcji grzybiczej skóry głowy warto wykonać badanie mykologiczne. Podczas niego pobiera się fragment naskórka lub włosa, a następnie dokonuje jego analizy pod mikroskopem. To daje możliwość określenia, jaki grzyb jest przyczyną problemów. Mając tę informację, można włączyć ukierunkowaną terapię.
Różnego rodzaju badania mają ogromne znaczenie w kontekście diagnostyki oraz leczenia dolegliwości związanych z włosami. Sprawdzenie poziomu hormonów, analiza stężenia witamin i minerałów czy diagnostyka tarczycy – medycyna daje nam wiele możliwości. Regularne badania i konsultacje z odpowiednimi specjalistami mogą pomóc w utrzymaniu dobrej kondycji nie tylko włosów, ale całego organizmu.
