Łysienie łojotokowe – objawy, przyczyny, leczenie

Łojotokowe zapalenie skóry głowy dotyka nawet do 3% populacji ogólnej, częściej mężczyzn, niż kobiet. U odsetka tych osób rozwija się dodatkowo łysienie łojotokowe, które nierzadko staje się przyczyną dyskomfortu oraz kompleksów. Początkowo pogorszona jest wyłącznie kondycja skóry głowy, natomiast wraz z upływem czasu schorzenie obejmuje także wypadanie włosów – szczególnie jeżeli nie podejmiemy odpowiednich działań terapeutycznych. Dowiedz się, jakie są przyczyny, objawy oraz leczenie łysienia łojotokowego.

Objawy łysienia łojotokowego

Podstawowym objawem łysienia łojotokowego jest oczywiście nadmierna i niekontrolowana utrata włosów współwystępująca z łojotokiem, czyli wydzielaniem zbyt dużej ilości sebum, które obciąża i osłabia włosy. Duża ilość Pacjentów skarży się na swędzenie, dyskomfort, brzydki zapach skóry i pokrycie jej żółtą łuską. Skóra głowy jest podrażniona, zaczerwieniona, czasami pojawiają się wypryski, ogniska zapalne oraz wysięki.

Początkowo zmiany chorobowe mają charakter zaczerwienionych, suchych placków. Wraz z upływem czasu pokrywa je żółta łuska. Następnie pojawia się silne swędzenie, wysięki, nadmierne przetłuszczanie i wypadanie włosów. Ogniska chorobowe rozlewają się i obejmują coraz większą część głowy.

Łysienie łojotokowe – przyczyny schorzenia

Wśród podstawowych przyczyn łysienia łojotokowego wymienia się łojotokowe zapalenie skóry głowy. Nie pomaga także duża ilość stresu, nieprawidłowa dieta i nawyki zdrowotne, nieuregulowane choroby autoimmunologiczne, stosowanie niektórych leków oraz problemy z gospodarką hormonalną organizmu. Schorzenie pojawia się zarówno u kobiet, jak i mężczyzn i u obu płci przebiega w taki sam sposób.

Chociaż za wzmożone wypadanie włosów w dużej mierze odpowiadają symptomy choroby, często problem dodatkowo pogłębia drapanie skóry głowy oraz zdrapywanie przez Pacjentów łuski. Jest to przyczyną powstawania nadkażeń czy niekontrolowanego rozrastania się populacji grzybów Malassezia. Są to podstawczaki, które naturalnie występują w składzie flory bakteryjnej znajdującej się na powierzchni skóry człowieka. W sytuacji osłabienia układu odpornościowego ich populacja nadmiernie się rozrasta i staje się chorobotwórcza dla skóry. Zwiększoną populację grzybów z tej grupy obserwuje się nie tylko w przebiegu łojotokowego zapalenia skóry głowy, ale również łupieżu pstrego. Rozdrapywanie ognisk zapalnych może powodować rozszerzanie się obszaru ich występowania, dlatego zaleca się wówczas wzmożoną higienę i ostrożność.

Łojotokowe zapalenie skóry głowy, a łysienie łojotokowe

Łojotokowe zapalenie skóry głowy nie jest uleczalne – to przewlekła i nawracająca choroba, którą można wyciszyć. Przerywanie kuracji nawet po zlikwidowaniu objawów jest niewskazane, ponieważ wówczas zapewne te dość szybko powrócą. Kluczowe jest wypracowanie z Pacjentem odpowiednich nawyków oraz schematów pielęgnacyjnych, które pozwolą utrzymać chorobę w ryzach. Jeżeli już na tym etapie zostanie wdrożone odpowiednie postępowanie i uda się ograniczyć stan zapalny, być może do wzmożonej utraty włosów nie dojdzie.

Łysienie łojotokowe w przeciwieństwie do łojotokowego zapalenia skóry głowy można zahamować, a nawet wyleczyć. Co więcej, daje ono znacznie więcej nadziei na pozbycie się problemu, niż łysienie bliznowaciejące czy plackowate. W większości przypadków po określonym czasie stosowania dobranej przez trychologa terapii proces wypadania włosów udaje się zatrzymać.

Po kolejnych miesiącach mieszki włosowe wracają do stabilnej pracy, a włosy, chociaż początkowo rosną nieco słabsze, w końcu wracają do pełni sił. Zdarza się jednak, że interwencja zostanie podjęta zbyt późno i dojdzie już do nieodwracalnego uszkodzenia mieszków włosowych. Wówczas jedyną szansą dla Pacjenta na odzyskanie owłosienia jest wyciszenie procesów zapalnych na skórze oraz wykonanie przeszczepu włosów.

Jak przebiega łysienie łojotokowe?

Wśród objawów schorzenia, które pojawiają się jako pierwsze, wymienia się mokry łupież oraz nadmierne przetłuszczanie się skóry głowy. W związku z pokrywającą ją łuską Pacjentów zaczyna swędzieć głowa. W dalszej kolejności mamy do czynienia z osłabieniem włosów, a w końcu z ich wypadaniem. W przypadku łysienia łojotokowego utrata pasm rozpoczyna się od skroni i postępuje w kierunku czubka głowy. Wraz z upływem czasu włosów wypada coraz więcej, zatem warto interweniować już przy pierwszych objawach. Charakterystyczną cechą łysienia łojotokowego jest to, że w okolicach potylicy włosy przeważnie nie wypadają.

Leczenie łysienia łojotokowego

Podstawą leczenia łysienia łojotokowego jest poszukiwanie przyczyn, które najmocniej wpływają na zaostrzenie objawów choroby. Czasami zdarza się, że wyregulowanie gospodarki hormonalnej organizmu pozwala pozbyć się kłopotliwych symptomów w znacznej części. Oprócz tego stosuje się leki na łojotokowe zapalenie skóry głowy. Wśród nich mogą znaleźć się preparaty przeciwgrzybiczne i przeciwzapalne, przeciwświądowe oraz złuszczające. Wspomagająco stosuje się witaminy i fototerapię, która łagodzi uporczywe zmiany.

Wykorzystuje się też odpowiednio dobraną przez trychologa pielęgnację i zabiegi. Ich głównym celem jest odbudowa naturalnej bariery hydrolipidowej i znalezienie kosmetyków, które w konkretnym przypadku nie będą powodowały swędzenia, odkładania się łuski i przetłuszczania, a jednocześnie nawilżą skórę głowy. Kluczowe jest jej regularne oczyszczanie – zadowalające efekty dają przykładowo peelingi trychologiczne.

Jak dobiera się pielęgnację w łysieniu łojotokowym?

Na zmiany łojotokowe nie wolno stosować emolientów i środków intensywnie natłuszczających, które spowodują nasilenie się objawów. Poszukujemy delikatnie nawilżających i łagodzących środków, które jednocześnie nie wpłyną negatywnie na przetłuszczanie się skóry. Najważniejsze jest znalezienie odpowiednich preparatów oczyszczających. Te powinny być na tyle delikatne, by nie uszkadzać warstwy hydrolipidowej i nie dawać skórze sygnału, że należy dodatkową natłuścić jej powierzchnię przy pomocy sebum.

Dermatolog lub trycholog zaleca stosowanie preparatów z dodatkiem:

• ketokonazolu – stosowany w przebiegu ŁZS oraz łupieżu o niewyjaśnionej etiologii. Ma działanie przeciwgrzybiczne. Hamuje rozwój grzybów na skórze. Zdarza się, że przesusza włosy, dlatego stosuje się go przeważnie dwa razy w tygodniu przez okres do 4 tygodni. Po przeprowadzeniu indywidualnej analizy przypadku lekarz może zalecić inny schemat stosowania.
• clotrimazolum – spotykany raczej w postaci płynu niż szamponu. To kolejny popularny środek o działaniu przeciwgrzybiczym. Bardzo szybko przynosi ulgę w przypadku świądu. Jest sprzedawany bez recepty i przeznaczony do stosowania 2-3 razy dziennie.
• cyklopiroksolamina – o działaniu przeciwzapalnym, przeciwgrzybiczym i antybakteryjnym. Niszczy również przetrwalniki grzybów. Przenika do mieszków włosowych i skóry. Dobrze radzi sobie z grzybami z gatunku Malassezia i nie tylko. Lista potencjalnych działań niepożądanych w przypadku stosowania tego środka jest dość krótka, co jest jego niebywałą zaletą.

Najczęściej wyżej wymienione substancje zawarte są w szamponach, ale na rynku znajdziemy je też w preparatach w formie pianek, żeli do nakładania na skórę, maści, kremów, a nawet sprayów. Jeżeli preparaty nakładane miejscowo źle wpływają na włosy, w niektórych przypadkach można zamienić je na tabletki z tą samą substancją czynną. Oprócz tego popularne są środki zawierające cynk czy siarkę.

W przebiegu zarówno łojotokowego zapalenia skóry głowy, jak i łysienia łojotokowego objawy nasila duża wilgotność, więc zakazane jest spanie z mokrymi włosami. Jeżeli Pacjent uprawia sporty lub inne aktywności, w których czasie dużo się poci, od razu po wysiłku zalecane jest mycie włosów. W innym przypadku w ciągu kilku godzin lub na drugi dzień świąd oraz inne dolegliwości się nasilą. Oprócz tego należy zachować wzmożony reżim sanitarny – zaleca się regularne czyszczenie grzebieni i szczotek, częstą wymianę ręczników i dokładne suszenie włosów.

Jakie są polecane zabiegi na łysienie łojotokowe?

Dobrym pomysłem, gdy borykamy się z łysieniem łojotokowym, są zabiegi wymierzone w łojotok – może polegać on na nakładaniu skórę ampułek z indywidualnie dobranymi substancjami czynnymi. Dość popularne są też czynności takie jak:

• infuzja tlenowa – dobrze radzi sobie z łojotokiem, ponieważ reguluje pracę gruczołów łojowych. Ogranicza stany zapalne i jest świetnym narzędziem do walki z wypadającymi włosami. Ponieważ podczas zabiegu w skórę wtłaczany jest tlen pod wysokim ciśnieniem, nie ma możliwości, by zareagowała ona w sposób alergiczny. To odpowiedni zabieg nawet dla podrażnionego skalpu.
• mezoterapia igłowa – skuteczna w terapii łysienia. Polega na aplikowaniu rewitalizujących preparatów w skórę głowy przy pomocy iniekcji. Odżywia i stymuluje cebulki włosów. Na skórze głowy wykonywać można także mezoterapię mikroigłową oraz bezigłową. W przypadku omawianych problemów dobrze sprawdzają się środki zawierające minoksydyl oraz biotynę.
• karboksyterapia – poprawia mikrokrążenie, ogranicza przetłuszczanie się włosów i hamuje ich wypadanie. Jest polecana zarówno profilaktycznie, jak i leczniczo w łysieniu łojotokowym. Można stosować ją równocześnie z mezoterapią i zabiegami z wykorzystaniem osocza bogatopłytkowego. Stosunkowo dobrze radzi sobie też z innymi rodzajami łysienia oraz łuszczycą.
• botoks na włosy – wstrzykiwany w skórę głowy hamuje aktywność gruczołów łojowych. Ogranicza wydzielanie się potu, a więc może złagodzić objawy związane z nasileniem objawów po treningach. Jest chętnie wybierany przez lekarzy i Pacjentów, dobrze przez nich tolerowany i polecany.

Doskonałym wyborem w przebiegu schorzenia będzie regularne wykonywanie peelingu trychologicznego lub kawitacyjnego, w zależności od tego, co zaleci specjalista podczas konsultacji. Te pomogą zahamować łojotok, pozbyć się w bezpieczny sposób łuski i zalegającego martwego naskórka oraz umożliwiają dogłębne oczyszczenie skóry. Dzięki temu będzie ona przygotowana na aplikację leczniczych substancji aktywnych.