Równowaga PEH – 3 filary pielęgnacji włosów

Zdrowe i lśniące włosy są marzeniem wielu osób. Niestety uciążliwe czynniki atmosferyczne oraz niewłaściwa pielęgnacja powodują, że włosy zaczynają wyglądać nieestetycznie i pogarsza się ich kondycja. Pielęgnacja w świadomy sposób jest przede wszystkim dopasowana do potrzeb konkretnej osoby. Ważne jest zatem, aby celowo i nieprzypadkowo dobierać produkty, które zawierają określone składniki we właściwych proporcjach.

Skrót PEH pochodzi od początkowych liter trzech grup składników aktywnych. Są to proteiny, które wypełniają ubytki włosa, emolienty, czyli substancje tłuszczowe tworzące okluzje na powierzchni włosa oraz humektanty – składniki nawilżające. Substancje te stanowią 3 filary pielęgnacji włosów. Warto używać je, jeśli chce się poprawić kondycję włosów i osiągnąć lepsze rezultaty pielęgnacji.

Wbrew pozorom równowaga PEH w pielęgnacji włosów nie oznacza takiego samego stosunku trzech składników. Poziom równowagi u każdego może się różnić i zależy od wielu czynników, np. porowatości włosów, ich potrzeb i tego, co lubią. Jedne włosy potrzebują głównie emolientów, proteiny zaś będą rzadkim dodatkiem w pielęgnacji. Inne natomiast będą wymagać przede wszystkim protein i humektantów, emolienty zaś będą grać trzecioplanową rolę. Tak jak skóra, każdy włos również jest inny i wymaga przetestowania kosmetyków w celu określenia równowagi PEH.

Kiedy mówimy o kosmetykach, że są PEH?

Zależy to od składników, które znajdują się w produkcie. Czasem odżywka ma np. tyle samo protein, co emolientów – w tym przypadku określona jest jako odżywka PE. Możliwości jest wiele i jest szansa, że trafi się na kosmetyk PEH – czyli taki, który łączy wszystkie grupy.

Do protein zalicza się grupę pochodzenia zwierzęcego m.in. albumen, amino acids, casein, collagen, elastin, hydrolyzed collagen, hydrolyzed egg protein, hydrolyzed elastin, hydrolyzed keratin, hydrolyzed milk protein, hydrolyzed silk. Wśród roślinnych składników są np. hydrolyzed corn protein, hydrolyzed oil protein, hydrolyzed soy protein, hydrolyzedwheat protein.

Emolienty występują w postaci olejów i maseł oraz alkoholi tłuszczowych – cetearyl alcohol, cetyl alcohol, myristyl alcohol, sterayl alcohol. Do grupy tej zalicza się także silikony – amodimethicone, dimethicone, dimethicol, polyquaternium oraz mocne emolienty – lanolin, parafin, parrafinum liquidum, wax.

Do grupy humektantów klasyfikowane są takie substancje, jak m.in. allantoin, algae extract, aloe barbadenis leaf juice, betainę, dipotassium, fructose, glycerin, honey, mannitol, niacynamide, sodium hyaluronate.

Czym skutkuje zaburzona równowaga PEH?

Skutki zależą od tego, jaki składnik stał się dominujący. Włosy, które mają zaburzone PEH najczęściej się puszą, są suche, matowe, łatwo się łamią i elektryzują lub przeciwnie – są obciążone, tłuste i sprawiają wrażenie niedomytych.

Jaką rolę pełnią emolienty i co się dzieje, gdy ich ilość nie jest wystarczająca?

Emolienty odpowiadają za otaczanie włosa i utrzymywanie odpowiedniej bariery. Warstwa okluzyjna chroni włosy przed zniszczeniami – również promieniowaniem UV, zamyka we włosach składniki wzmacniające i nawilżające, powoduje wygładzenie łuski i dodaje włosom blasku. Emolienty zabezpieczają także końcówki włosów przed puszeniem się i rozdwajaniem. Do najpopularniejszych emolientów zalicza się oleje (arganowy, kokosowy), masła, woski, alkohole tłuszczowe, silikony, parafinę, lanolinę. Substancje te dzielone są na te o mocnym działaniu i delikatne.

Emolienty spotyka się w wielu kosmetykach i produktach spożywczych (masło, olej słonecznikowy, oliwa). Substancja ta występuje w każdej odżywce lub masce do włosów, dlatego też emolienty są powszechne w pielęgnacji.

Zastosowanie emolientów należy dopasować do aktualnego stanu włosów – warto dobierać je do stopnia porowatości. Właściwa ilość emolientów sprawia, że włosy odzyskują gładkość i blask, są dociążone, co zapobiega puszeniu się. Zbyt duża ich ilość powoduje, że włosy mogą sprawiać wrażenie zaniedbanych i przetłuszczonych. W sytuacji, gdy składnik ten występuje w niedoborze, włosy się elektryzują, puszą i tracą blask.

Jaką rolę pełnią proteiny i co się dzieje, gdy ich ilość nie jest wystarczająca?

Proteiny są białkami prostymi zbudowanymi z amoniaków. Stanowią naturalny budulec włosów. To właśnie dzięki proteinom uzupełnienia się drobne ubytki w strukturze włosów, ponieważ odbudowują uszkodzenia – wspomagają regenerację. Określane są mianem cementu lub uzupełniacza i znajdują zastosowanie w szerokiej kuracji, która ma za zadanie odbudowę włosów. Proteiny spełniają więc podstawową rolę – uzupełniają braki, zwiększają wytrzymałość i wzmacniają naturalny skręt włosów.

Najpopularniejszymi białkami protein są m.in. jedwab, kolagen, keratyna, elastyna, białko pszenicy. Wyróżnia się proteiny o mocnym działaniu oraz te bardziej delikatne (głównie roślinne jak np. białko soi).

Stosowanie protein w działaniach pielęgnacyjnych włosów jest uwarunkowane ich porowatością. Włosy wyróżniające się niską porowatością mogą stracić swoją objętość pod wpływem nadmiaru protein. Włosy o wysokiej porowatości natomiast o wiele lepiej przyswajają proteiny, choć ich stylizacja może być bardziej wymagająca.

Niedobór protein skutkuje włosami, które się elektryzują, są matowe, bez objętości, z osłabionym skrętem w przypadku włosów kręconych. Nadmiar protein powoduje natomiast matowe, sztywne włosy.

Jaką rolę pełnią humektanty i co się dzieje, gdy ich ilość nie jest wystarczająca?

Humektanty są substancjami higroskopijnymi, których zadaniem jest przyciąganie cząsteczek wodnych i magazynowanie jej we włosach oraz skórze. Zwykle są to cząsteczki o małych rozmiarach, które łatwo wnikają w strukturę włosa lub skóry. Humektanty wykorzystuje się jako składniki do regulowania odpowiedniego poziomu nawilżenia. Wymagają użycia emolientów, ponieważ stosowane solo lub zbyt często mogą spowodować nadmierne napięcie i suchość skóry, a także napuszenie włosów. Dzięki humektantom włosy zyskują nawilżenie i elastyczność. Są także mniej podatne na łamanie i rozdwajanie.

Najpopularniejszymi humektantami są m.in. mocznik, kwas hialuronowy, aloes, gliceryna, d-panthenol, niacynamid. Domowym humektantem jest także miód. Humektanty podobnie jak emolienty, dzieli się na mocne (miód) oraz delikatne (żel z siemienia lnianego).

Stosowanie humektantów zależy od pogody i wilgotności powietrza. Substancje te w nienajlepszą pogodę powodują wyłapywanie wilgoci z otoczenia, wiążąc ją we włosach. W efekcie łuski włosów ulegają otwieraniu się, a włosy są szorstkie i nastroszone. W suche dni natomiast oddają wilgoć do otoczenia, dając równocześnie efekt napuszenia na głowie. Z tego względu zaleca się używać humektanty podczas umiarkowanej temperatury.

Niedobór humektantów powoduje, że włosy stają się suche, a ich nadmiar skutkuje puszeniem się, suchością i matowymi włosami.

W jaki sposób osiągnąć równowagę PEH?

Pierwszym etapem, który gwarantuje połowę sukcesu, jest poznanie porowatości włosów. Określenie porowatości może być trudne i wymaga dłuższego czasu, ale już sama świadomość tego, że dane włosy są mniej lub bardziej porowate, sprawia, że wybór odpowiedniej pielęgnacji będzie prostszy.

Określenie to odnosi się do stopnia zniszczenia włosów, a dokładniej do odchylenia łusek włosa od łodygi. Na tej podstawie wyróżnia się włosy:

• Niskoporowate – z domkniętymi łuskami, gładką i lśniącą strukturą. To najmniej problematyczny rodzaj włosów pod kątem pielęgnacji. Włosy niskoporowate wyróżniają się najczęściej grubością i sztywnością. W efekcie trudniej poddają się stylizacji. Prawidłowa pielęgnacja takiego rodzaju włosów opiera się na efekcie zwiększenia objętości i odbiciu ich od nasady.
• Wysokoporowate – wyróżniają się odchylonymi łuskami, bardziej matowymi i uwrażliwionymi. Rozchylenie łuski powoduje, że włosy są podatne na wpływ czynników zewnętrznych i temperaturę. Zwykle bywają kruche, szorstkie i łamliwe. Charakteryzują się znacznym przesuszeniem na końcu lub od połowy swojej długości. Mają również tendencję do puszenia się w kontakcie z wilgotnym powietrzem.
• Średnioporowate – mają delikatnie odchylone łuski. Włosy są cienkie i delikatne z tendencją do elektryzowania się, falowania i puszenia pod wpływem wilgoci. Są także podatne na stylizowanie. Wymagają odbudowy, wzmocnienia i ochrony.

Sprawdź jak prawidłowo określić porowatość włosów.Drugą kwestię stanowi wybór substancji z grupy PEH. Świadomość, że dane włosy potrzebują emolientów nie wystarczy, aby użyć pierwszego lepszego kosmetyku. Dotyczy to szczególnie olei, ponieważ nie każdy sprawdzi się przy każdym typie włosów. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku protein – włosy nisko i średnioporowate lubią aminokwasy, keratynę i proteiny hydrolizowane, a wysokoporowate – kolagen, elastynę i proteiny niehydrolizowane.

Z taką wiedzą zostaje tylko testowanie, próbowanie i obserwowanie. To jedyna możliwość do tego, aby poznać i osiągnąć własną równowagę PEH, ponieważ dla każdego się ona różni.

Dlaczego równowaga PEH jest tak ważna w pielęgnacji włosów?

Emolienty, humektanty i proteiny to najważniejsze składniki, jakie występują w preparatach przeznaczonych do pielęgnacji włosów. Szampony, odżywki i maski są nielicznymi produktami, w których składzie zawierają się właśnie te substancje.

Każdy człowiek ma włosy, które różnią się od siebie – nie tylko pod względem wyglądu, ale także podatności na przyjmowanie różnych substancji. To, co dla jednych będzie wspaniałą kuracją, dla innych może okazać się dużym problemem. Grube, naturalnie zdrowe włosy na szampon ze zbyt dużą ilością protein mogą np. zareagować plątaniem się i napuszeniem. Odpowiedni dobór ilości emolientów, humektantów i protein w pielęgnacji włosów pozwala więc zadbać o kondycję i zdrowy wygląd włosów i skóry głowy. Właśnie dlatego planując pielęgnację włosów, warto wiedzieć, na które preparaty zwrócić uwagę.

Zapewnienie równowagi PEH (Proteiny-Emolienty-Humektanty) to sposób, dzięki któremu włosy otrzymają takie składniki, jakich potrzebują. Zanim rozpocznie się przygodę z samodzielnym miksowaniem rozmaitych elementów, warto wiedzieć, jaki typ włosów się posiada. Przydatny może być schemat, który opisuje wzajemne znoszenie efektów różnych składników:

• Humektanty prowadzą do równoważenia protein,
• Proteiny i humektanty powodują równoważenie emolientów,
• Emolienty gwarantują końcowy szlif składnikom preparatu, „domykając” ich działanie.

Zaleca się więc próbowanie różnorodnych kosmetyków w zróżnicowanych dawkach. Może się wówczas okazać, że włosy szczególnie polubią pojedynczy składnik. Początkowo warto jednak wypróbować preparaty zawierające mniej składników, lub też samodzielnie przygotować maskę, lub odżywkę.