Selen to pierwiastek chemiczny, który jest niezwykle potrzebny do odpowiedniego funkcjonowania organizmu. Pomimo iż wystarczy w niewielkich ilościach, stanowi bardzo istotny mikroelement, o którym nie można zapominać. Zarówno nadmiar selenu, jak i jego niedobór mogą wpływać niekorzystnie na organizm. Zbyt duże ilości przyjmowanego selenu mogą powodować m.in. stany zapalne skóry, uszkodzenia oraz marskość wątroby, nieprzyjemne objawy ze strony układu pokarmowego, pogorszenie wyglądu paznokci oraz szarzenie i wypadanie włosów. Z kolei niedobór tego pierwiastka skutkuje zachwianiem funkcjonowania układu odpornościowego, depresją, możliwością poronień lub przedwczesnych porodów, zwiększa ryzyko występowania m.in. stwardnienia rozsianego oraz Hashimoto. Ponadto, niedobór selenu może powodować uszkodzenia pracy serca, przyspiesza starzenie się, zwiększa podatność na zachorowania oraz wywołuje niedoczynność tarczycy.
Wpływ selenu na prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka
Odpowiednia podaż selenu wpływa na znaczną poprawę kondycji organizmu. Ten mikroelement przyjmowany w odpowiednich dawkach pomaga wzmocnić układ odpornościowy, który sprawniej zacznie sobie radzić z atakującymi go wirusami, bakteriami oraz opryszczką czy półpaścem.
Co więcej, regularne przyjmowanie produktów zawierających selen (lub jego właściwa suplementacja) zmniejsza ryzyko występowania takich chorób w organizmie jak np. rak prostaty, rak odbytu, płuc oraz szyjki macicy ze względu na działanie unieszkodliwiające wolne rodniki. Takie działanie poprawia również stan skóry i włosów, ponieważ zapobiega przedwczesnemu starzeniu się komórek.
Skutki niedoboru selenu oraz jego wpływ na włosy
Deficyt selenu w organizmie często może dawać podobne objawy jak niedobór jodu. Istnieje także duże ryzyko rozwinięcia się wola tarczycowego, a także pojawienie się symptomów niedoczynności tarczycy.
Zła suplementacja selenu w bezpośredni sposób uwidacznia się przede wszystkim na włosach. Jego niedobór może powodować problem z przetłuszczaniem włosów oraz łupież, a nadmiar pierwiastka skutkuje szarzeniem oraz wypadaniem włosów. Odpowiednia podaż selenu gwarantuje więc elastyczność i sprężystość włosów, a także zapobiega ich nadmiernemu wypadaniu. Jest także bardzo pomocny w uzyskaniu bujnej, zdrowej czupryny, a dzięki swojemu przeciwgrzybicznemu oraz przeciwbakteryjnemu działaniu, pomaga w zapewnieniu ochrony m.in. przed zapaleniami skóry głowy.
W jakich produktach znajduje się selen?
Pierwiastek ten znaleźć można w m.in. w drożdżach, jednak przed ich spożyciem należy najpierw zalać je wrzątkiem. Zaledwie 2g drożdży piwnych dziennie wystarczą, aby pokryć zapotrzebowanie organizmu na selen. Inne produkty bogate w ten mikroelement to także orzechy, nasiona, wątróbka, owoce morza, ryby, kiełki, warzywa – w szczególności te uprawiane w glebach zawierających selen. Spore ilości tego pierwiastka można znaleźć także w takich produktach, jak czosnek, soczewica, biała fasola, tuńczyk, dorsz, ziarna sezamu, kasza jęczmienna, kapusta, sałata, nasiona lnu, gorczycy korzeń cykorii.
Chcąc zadbać o prawidłową podaż selenu, warto także wzbogacić swoją dietę w:
- Borowiki szlachetne – te grzyby zawierają w swoim składzie aż 3600 mikrogramów selenu na 100g suszonego produktu.
- Orzechy brazylijskie – są cennym źródłem dobrego selenu, jeden orzech brazylijski zawiera od 103 do 219 mikrogramów tego pierwiastka chemicznego. Ponadto, orzechy te stanowią również doskonały przykład produktu, który dostarcza do organizmu nienasyconych kwasów tłuszczowych, wpływających na obniżenie złego cholesterolu.
- Łosoś – świeży łosoś dostarcza aż 32 mikrogramów selenu, a w 100g wędzonej ryby około 26 mikrogramów. Poza tym, że ryby te są już same w sobie bardzo zdrowe, dostarczają również wiele nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz sporą dawkę substancji odżywczych.
- Nasiona słonecznika – 100 g ziaren zawiera aż 70 mikrogramów tego mikroelementu. Ponadto, słonecznik dostarcza organizmowi witamin z grupy E i B.
- Jajka – 100 g jaj dostarcza około 23 mikrogramy selenu. Produkt ten nie zawiera także w swoim składzie witaminy C, która niekorzystnie wpływa na przyswajanie selenu przez organizm.
Dzienne zapotrzebowanie na spożycie selenu
Dzienne spożycie selenu, które jest zalecane przez specjalistów to około 45 mikrogramy dziennie. Wyjątkiem są jednak kobiety w ciąży oraz matki karmiące, które powinny spożywać kolejno 400 oraz 360 mikrogramów selenu dziennie (ze względu na niski poziom tego pierwiastka w ciele matki, może dojść do zwiększenia ryzyka zachorowania na astmę u dziecka).
W przypadku występowania niedoboru tego pierwiastka chemicznego bardzo ważne jest, aby na początku uzupełnić jego deficyt. Zaleca się więc zaczęcie od dawki dziennej wynoszącej około 100 – 200 mikrogramów dziennie.
Suplementacja selenu (inna niż ta, dostępna w produktach spożywczych) powinna zostać skonsultowana z lekarzem, aby nie narazić się na niepotrzebne ryzyko wystąpienia nadmiaru tego pierwiastka w organizmie.
